นักสร้างสุข ตอนที่ 1 ความสุขคืออะไร ?
“การเฝ้ารอความสุขจะจำกัดศักยภาพของสมอง
ที่ช่วยให้เราประสบความสำเร็จ”
Shawn Achor ผู้เขียน The Happiness Advantage
เป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้ผมต้องลงมือ
ค้นคว้าคำว่าความสุขอย่างเป็นจริงเป็นจัง
ทั้งในมุมความสุขส่วนตัวของมนุษย์
และความสุขขององค์กร
สิ่งแรกที่ผมต้องรู้ให้ได้คือ
เจ้าคำว่าความสุขนั้น “มันคืออะไร ?”
จึงค้นคว้าหาคำตอบจนพบว่า
มันเป็นเรื่องของแต่ละคน
ลองดูคำตอบที่ผมนำมาเล่าสู่กันฟังนะครับ
======
ความสุข หรือ สุข พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 นิยามว่า “ความสบายกายสบายใจ…” คือความรู้สึกหรืออารมณ์ประเภทหนึ่ง มีหลายระดับตั้งแต่ความสบายใจเล็กน้อยหรือความพอใจจนถึงความเพลิดเพลินหรือเต็มไปด้วยความสนุก
แนวความคิดทางปรัชญาและศาสนามักจะกำหนดนิยามของความสุขในความหมายของการดำรงชีวิตที่ดี หรือชีวิตที่มีความเจริญ
======
นักจิตวิทยาชื่อ วีน โฮเฟ่น (1997) ให้นิยาม “ความสุข” ว่า หมายถึงการประเมินของแต่ละคนว่าชื่นชอบชีวิตโดยรวมของตนเองมากแค่ไหน
การที่เราบอกว่าเรามีความสุข จึงหมายถึงเรารู้สึกชอบหรือพึงพอใจกับชีวิตเรานั่นเอง
คนที่มีความสุขนั้น เป็นคนที่แทบจะไม่รู้สึกวิตกกังวลกับชีวิตนเอง ชอบสนุกสนานอยู่กับเพื่อนฝูง และชอบประสบการณ์ใหม่ ๆ มีอารมณ์มั่นคง
ไม่เปลี่ยนแปลงขึ้นลงง่าย และมักจะหวังว่า
ตนจะพบเจอสิ่งดี ๆ ในอนาคต
ส่วนคนที่ไม่มีความสุขนั้น มักจะรู้สึกว่าชีวิตตัวเองย่ำแย่ ไม่สนใจความรู้สึกของคนอื่น หรือถึงขนาดคิดฆ่าตัวตายก็มี เพราะฉะนั้นความสุขจึงเหมือนสิ่งหล่อเลี้ยงชีวิตเรา
======
พระธรรมโกศาจารย์ (ปัญญานันท ภิกขุ)
ได้กล่าวถึงความสุขว่า สภาพจิตที่เป็นปกติดีนั่นแหละเรียกว่าความสุข สุขก็เพราะว่าจิตปกติไม่ขึ้นไม่ลง ไม่เอียงขวา เอียงซ้าย ไม่มีอะไรมาผูกมัดจิตใจ เป็นอิสระ เป็นไทแก่ตัว อย่างนี้เรียกว่า “ปกติ”
ใจที่ปกติคือใจที่ไม่มีอะไร รู้ว่าอะไรเกิดขึ้น
อะไรตั้งอยู่ อะไรดับไป แล้วควรจะแก้ไขสิ่งนั้นอย่างไร อย่างนี้จิตใจก็สบาย ไม่ค่อยมีปัญหา
รวมความว่า ชีวิตของเราต้องการทั้งความสุขทั้งกาย ทั้งใจ ทางอารมณ์ เราก็ต้องมีสติ
มีปัญญา พยายามที่จะรักษาใจไว้ให้ปกติอยู่ตลอดเวลา รู้จักประมาณในการกิจ การอยู่
การนุ่งห่ม ใช้สอย การปฏิบัติหน้าที่ และการพักผ่อน สภาพร่างกาย จิตใจ ก็จะมีความสุขสมบูรณ์ สมปรารถนา
======
สิ่งที่อริสโตเติลให้คำจำกัดความคือคำว่า eudaimonia (อ่านว่า ยู-ได-โม-เมีย /you-die-moania) ในภาษากรีก คำว่า eu หมายถึง “สุขสบาย” หรือ “ดี” ส่วน daimonia สื่อในเชิง “จิตวิญญาณ”
ไนเจล วอร์เบอร์ตัน อธิบายว่าคำดังกล่าวบางครั้งมีความหมายว่า “ความรุ่งเรือง” (ไม่ได้หมายถึงความมั่งคั่งทางทรัพย์สิน) หรือ “ความสำเร็จ” มากกว่าที่จะเป็นผัสสะที่รู้สึกได้จากการเห็นชัยชนะของทีมกีฬาที่เชียร์อยู่ กล่าวคือ ความสุขของอริสโตเติล
เป็นสภาวะภายในจิต ซึ่งจะได้มาจากการใช้ชีวิต
ด้วยวิถีทางที่เหมาะสมที่สุด
======
‘อัลเบิร์ต ไอสไตน์’
“ชีวิตที่เงียบสงบและเรียบง่าย นำไปสู่ความสุขมากกว่าการแสวงหาความสำเร็จที่มีแต่ความวุ่นวายอยู่ตลอด”
======
แล้วคุณล่ะครับ
นิยามความสุขไว้ว่าอย่างไร ?
เชิญแบ่งปันกันได้
ขอบคุณครับ
บริหารความคิด ข้อคิดคนทำงาน
ขอบคุณภาพจาก @koketit
เพจ Artuth